С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті әлемдік медициналық қоғамдастықтағы өзінің жоғары мәртебесін тағы да дәлелдеді. Профессор Жаннат Бақытқызы Испаеваның басшылығымен БМСК және диагностика орталығының аллергология бөлімшесі базасында дипломнан кейінгі білім беру факультетінің аллергология және клиникалық иммунология кафедрасы Қазақстан тарихында алғаш рет үш аллергиялық аурулар бойынша халықаралық аудиттен сәтті өтіп, Еуропалық аллергология және клиникалық иммунология академиясынан (EAACI) аккредитация алды. Бұл жетістік әлемнің жетекші клиникалары мен ғылыми мектептері кіретін GA²LEN (Global Allergy and Asthma European Network) орталықтарының беделді халықаралық желісіне есік ашты.
Халықаралық аудитті аллергология және клиникалық иммунология саласындағы әлемдік сарапшы, Тбилисидегі UCARE, ADCARE, ACARE және ANACARE орталықтарының басшысы, Грузияның аллергология, астма және клиникалық иммунология академиясының президенті, ARIA ұлттық үйлестірушісі, GOLD және Қазақстандағы профессор Жаннат Испаева сияқты GINA-ның адвокаты. Бес сағат бойы кафедра қызметкерлері өздерінің білімдерін, клиникалық тәсілдерін және білім беру бағдарламаларын көрсетті. Қорытынды тамаша болып шықты, ҚазҰМУ-дің диагностика және БМСК орталығының аллергология бөлімі (EAACI) сертификатталды және ресми түрде GA²LEN халықаралық мамандандырылған орталықтарына үш бағыт бойынша, атап айтқанда, есекжем (UCARE), атопиялық дерматит (ADCARE) және тұқым қуалаушылық ангиоотека (ACARE) бойынша енгізілді .
UCARE диагностика мен терапияның үздік тәжірибелерін біріктіретін есекжемді зерттеу және емдеу бойынша ірі жаһандық консорциум болып табылады. ҚазҰМУ-дің осы желiге кiруi клиникалық, ғылыми және бiлiм беру қызметiнiң ең жоғары халықаралық стандарттарға сәйкестiгiн растайды. ACARE мұрагерлік ангиоотека бойынша жетекші орталықтарды біріктіреді және сараптамалық өзара іс-қимылдың халықаралық тұғырнамасы ретінде қызмет етеді. ADCARE атопиялық дерматиттің күрделі түрлерін емдеуге, дербес тәсілдерді енгізуге және ғылыми зерттеулерді дамытуға маманданған.
Қазақстан үшін бұл оқиғаның стратегиялық маңызы бар. Кафедраның халықаралық референттік орталықтарға кіруі кең перспективалар ашады: жаһандық клиникалық зерттеулерге қатысу, диагностика мен емдеудің инновациялық әдістерін енгізу, халықаралық клиникалық басшылықтарды әзірлеу және жаңарту, жетекші әлемдік конгрестер мен білім беру жобаларына қатысу. Науқастар үшін бұл ең заманауи емдеу әдістеріне қолжетімділікті, ал жас мамандар үшін әлемдік тәжірибе деңгейінде оқу және жұмыс істеу мүмкіндігін білдіреді.
Халықаралық аудитке дайындықты профессор Жаннат Испаеваның басшылығымен кафедра ұжымы жүргізді. Бұл іске кафедра қызметкерлері – Р.Б.Бекмағамбетова, А.Е. Сейітбатталова, А.Ж.Сәрсенбаева, сондай-ақ екінші оқу жылының дәрігер-резиденттері: Қ.Т.Ашурбекова, М.С.Жұмаш, А.Б.Тұрғанбаев қатысты. Халықаралық сарапшы қазақстандық мамандардың жоғары білім деңгейлерін және тәжірибелік дағдыларын атай отырып, ұсынылған білім беру және клиникалық тәсілдер үздік әлемдік тәжірибелерге сәйкес келетінін атап өтті.
Профессор Майя Готуаның шеберлік дәрісі де ерекше бір оқиға болды. Профессор Испаевамен бірлескен пікірталас идеялар мен практикалық ұсыныстарға бай зияткерлік диалогқа айналды. Кафедраның жас қызметкерлері әлемге әйгілі сарапшыдан бірегей тәжірибе алды.
– Біздің барлық жетістіктеріміз – науқастардың игілігі үшін, – деп атап өтті Испаева. – Біз қазақстандықтардың ең жаңа әдістермен, инновациялық дәрі-дәрмектермен және тәсілдермен емделуіне қол жеткіземіз. Халықаралық аккредитация біз үшін үлкен мүмкіндіктер ашады: ғылыми жобаларға қатысу, клиникалық зерттеулер, Еуропаның жетекші орталықтарымен ынтымақтастық. Бұл – жас мамандар мен резиденттерді қоса алғанда, бүкіл команданың еңбегінің нәтижесі. Біз халықаралық стандарттарға толық сәйкестікті көрсеттік және Қазақстанның жаһандық медициналық қоғамдастықтың бір бөлігі бола алатынын дәлелдедік. Біздің өсуіміз – бұл ең алдымен науқастар үшін мүмкіндік. Заманауи емдеу ғылымсыз, инновацияларды енгізусіз мүмкін емес. Біз әлемдік қоғамдастықпен бірге өсуіміз керек. Бірақ ол үшін бізге қосымша мүмкіндіктер қажет: университеттік клиника жанындағы орталықтарды дамыту, зерттеулерге арналған базаны кеңейту, жаңа бағыттарды құру. Мен біздің аллергоорталықтың ресурстары көп болғанын қалаймын, сонда біз науқастар мен ғылым үшін одан да көп жұмыс істей алар едік. Қазір біз ең күрделі және ауыр науқастарды талқылап жатырмыз, жаңа тәсілдерді іздестірудеміз, нақ осы халықаралық ынтымақтастық бізге шешімдерді табуға көмектеседі. Бірақ алға жылжу үшін бізге қолдау мен мүмкіндіктерді кеңейту қажет.
Профессор Испаева сондай-ақ шетелдік серіктестер тарапынан С.Ж.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ-ге деген қызығушылық әрдайым жоғары болып қалатынын еске салды. Бұған аллергология және клиникалық иммунология кафедрасында әртүрлі бағыттар бойынша жүргізілетін халықаралық клиникалық зерттеулер санының өсуі дәлел болып табылады. Дәл осы кафедра жетекші еуропалық елдер мен АҚШ-тың қатысуымен көптеген халықаралық жобалардың басты зерттеушісі болып таңдалғаны кездейсоқ емес.
Бүгінде мұнда аллергологияның ең өзекті мәселелерімен тікелей байланысты зерттеулер табысты іске асырылуда. Екінші жыл ағаштар мен өсімдіктердің тозаңымен аллергенспецификалық иммунотерапия (АСИТ) жүргізу бойынша халықаралық клиникалық зерттеу жүргізілуде. Шарт ҚазҰМУ-мен бес жылға – 2023 жылдан 2028 жылға дейін жасалды. Демеуші – неміс компаниясы Roxall. Келесі жылы жоба шалғынды шөптердің аралас қоспасын пайдалана отырып жалғастырылады, ал бронх демікпесінің ауыр түрлерінің ең көп таралған себептерінің бірі – үй шаңындағы кенелердің аллергендерімен бірге бес жылдық зерттеу аяқталады.
Бұдан басқа, кафедра атопиялық дерматит бойынша клиникалық зерттеуді аяқтады, ал 2026 жылы терапияға жаңа тәсілдерді талап ететін қатерлі тұқым қуалаушылық ауруы бойынша ауқымды халықаралық зерттеу жоспарланып отыр. Жобаға 14 жетекші еуропалық ел АҚШ және Ұлыбританиямен бірге қатысады. Демеуші австриялық Octapharma фармацевтикалық компаниясы.
Профессор Испаеваның айтуынша, дәл осындай жобалар университеттік клиникалардың рөлі Еуропаның барлық жетекші университеттеріндегідей басым болатынын растайды. Университет ауруханасы медицина қызметкерлерінің ғылыми әлеуеті мен практикалық тәжірибесін шоғырландырады, ал клиникалық зерттеулер өмірлік циклдің маңызды кезеңіне айналады – Біз болашақ медицинаның моделін жасаймыз, – деп атап өтті профессор Испаева. – Университет ауруханасы – бұл жай ғана медициналық мекеме емес, жаңа деңгейдегі философия. Мұнда науқастарға күтім жасау тәсілі өзгереді, медицина қызметкерлерінің рөлі артады, докторанттар, резиденттер мен студенттер даярлау үшін орта қалыптасады. Біз жүргізіп жатқан халықаралық клиникалық зерттеулер жоғары сыныпты дәрігерлер жұмыс істейтін заманауи технологиялармен, жабдықтармен және медициналық көмек әдістерімен жарақталған соңғы үміт ауруханасын құрудағы тағы бір кірпіш болып табылады.
Осылайша, EAACI аккредитациясы мен GA ² LEN желісіне қосылуы ҚазҰМУ-дің аллергология кафедрасының жоғары деңгейін мойындаумен қатар, оның әлемдік ғылыми кеңістікке белсенді кірігуінің қисынды жалғасы болды. Бүгінде университет клиникасында жүзеге асырылып жатқан халықаралық зерттеулер Қазақстанның жаһандық медицина картасындағы позициясын нығайтып, науқастар, дәрігерлер мен ғылым үшін жаңа көкжиектер ашады.
